Değersizlik Hissi: Nedenleri, Belirtileri ve Başa Çıkma Yolları

Değersizlik hissi pek çok insanın hayatının belli bir döneminde deneyimlediği olumsuz bir duygudur. Kendini yalnız ve değersiz hissetmek son derece doğal ve yaygın bir durumdur.

Ancak bu duygu kişinin hayatının büyük bir bölümünde etkili oluyor ve içinden çıkmak zor bir hal alıyorsa ruh halini olumsuz anlamda etkileyebilir. Kendini yetersiz ve değersiz hissetmek tam olarak nedir ve bu duyguya sebep olan etkenler nelerdir gelin daha ayrıntılı bir şekilde inceleyelim.

Kendini Yalnız ve Değersiz Hissetmek

Kendini yalnız ve değersiz hissetmek kişinin kendi dünyasında kendine biçtiği değerle ilgilidir. Değersizlik hissi ve önemsenmediğini hissetmek kişide öz güven zayıflığı, kendi içine kapanarak toplumdan soyutlanma, memnuniyetsizlik, mutsuzluk ve öz saygıyı yitirme gibi olumsuz duygulara yol açar.

Kendini değersiz hissetmek ve sevilmediğini anlamak toplumda pek çok kişide gözlemlenen ve büyük ölçüde temelleri çocukluk yıllarında atılmış bir hadisedir. Aile ile olan ilişkiler, anne babanın tutumu ve çocuğa karşı olan davranışları değersizlik hissini tetikleyen en önemli faktördür.

Sevilmeyen, saygı ve değer görmeyen, sürekli eleştirilen ve başka çocuklarla kıyaslanan, fikirlerine önem verilmeyen çocuklar, yetişkin yaşlara geldiklerinde değersizlik duygusuyla mücadele etmek zorunda kalabilir.

Kişi ilerleyen yaşlarında akademik ve iş yaşantısında ne kadar başarılı olursa olsun küçükken temeli atılmayan olumlu duygulardan yoksun olduğu için kendini bir türlü değerli göremez.

Değersizlik Hissi Belirtileri

Değersizlik hissi yaşayan kişilerin en çok merak ettiği konulardan birisi değersizlik hissi belirtileridir. Bu hisle karşı karşıya kalan kişilerin en çok karşılaştığı değersizlik duygusu belirtileri şunlardır:

• Kendisi ile ilgili sürekli olarak olumsuz düşünceler üretme

• Umutsuzluk ve mutsuzluk hali

• Sebepsiz ağlama nöbetleri

• Hayattan keyif alamama

• Öz güven ve öz saygı eksikliği

• Amaçsız ve hedefsiz olmak

• Sosyalleşmekten uzaklaşmak

• Övgü ve iltifatları kendine yakıştıramamak ve reddetmek

• Değersizlik hissi ile tetiklenen intihar düşüncesi

Ancak bu belirtilerin çoğu, uzun bir zamandır ve sürekli olarak bireye rahatsızlık veriyorsa mutlaka bir uzmandan destek alınması gerekir.

Değersizlik Duygusu Neden Olur?

Kendini değersiz hissetmek psikoloji ve ruhsal durumu olumsuz anlamda etkileyen, yaşam kalitesini düşüren ve kişiyi yalnızlığa sürükleyen bir durum olarak da açıklanabilir.

Bu duygu, her bireyde farklı sebepler yüzünden tetiklenebilir. İlk ve en yaygın sebep yaşanan psikolojik sorunlardır. Kişilik bozuklukları, kaygı bozuklukları, uzun bir sürece yayılan depresyon, şizofreni gibi rahatsızlıklar kişide özdeğer kaybına neden olabilir.

Değersizlik duygusuna sebep olan diğer en yaygın nedenler ise;

Bireyin çocukluk döneminden başlayarak aile içinde sürekli eleştirilmesi,
Akranlarla kıyaslanması,
Sevgisiz ve ilgisiz bırakılması,
Başarılarının görmezden gelinmesi,
Çocukluk döneminde çeşitli duygusal ihmal ve istismarlar

bu duygunun oluşmasına sebep olabilir.

Evlilikte Kendini Değersiz Hissetmek

Evlilikte kendini değersiz hissetmek, sorunun kökenine inilmediği takdirde evliliğin sonlanmasına kadar gidebilen bir problemdir. Evlilikte kendini değersiz hissetmenin en önemli sebeplerinden biri bireyin geçmiş hayatındaki yaşam deneyimleridir. İhmal edilen, sevilmeyen, istismar edilen hatta şiddet gören çocuklar, bu travmaları aşamadıklarında ileride evlilik hayatlarında birtakım sorunlar yaşayabilir.

Sevilmeme hissi en belirgin duygulardan biridir. Çocukluk çağında ebeveyni tarafından görmezden gelinmiş, sevgi ve ilgiden yoksun büyümek zorunda kalmış çocuklar da ilerideki yaşantılarında ve evliliklerinde kendilerini değersiz hissedebilir.

Kişilik olarak aşırı mükemmeliyetçi ve kontrolcü kişiler de kendilerini yetersiz ve değersiz hissedebilir.

Eşlerin birbirine aşağılayıcı, küçümseyici, ihmalkar ve sevgiden yoksun tutumları da evlilikte değersizlik duygusuna zemin hazırlayabilir.

Toplumsal İlişkilerde Değersiz Hissetmek

Toplumsal ilişkilerde kendinizi değersiz ve yetersiz hissediyorsanız, bunun kökenini çocuklukta aramak gerekebilir. Size bunu düşündüren sebepler ne olabilir sorusuna vereceğiniz somut yanıtlar da problemin çözümü aşamasında önemli bir adım olabilir.

Değersizlik Hissi ile Nasıl Başa Çıkılır?

Değersizlik hissi üstesinden gelinebilecek ve düzeltilebilecek bir problemdir. Bunun için sorunun nereden oluştuğu üzerine yoğunlaşmak ve objektif bir bakış açısı yakalamak kişiye kendi değeri ile tanışma ve bunu içselleştirme şansı tanır. Değersizlik hissi ile başa çıkabilmek için şunları yapabilirsiniz:

• Her insanın özel olduğunu ve kendine has özellikler taşıdığını unutmayın. Dolayısıyla kimse bir başkası ile kıyaslanamaz.

• Kendinizle, sizi siz yapan özelliklerle ve geçmişinizle barışın. Kimseden eksik olmadığınız gibi kimse de sizden üstün değil.

• Bir deftere tüm olumlu fiziksel ve kişisel özelliklerinizi yazın ve bunu sık sık okuyun.

• Sizi değersiz hissettiren insanlarla iletişim kurmamaya özen gösterin.

• Sınırlarınızı net olarak çizin ve sizi kötü hissettiren davranışlar sergileyen insanları çevrenizden uzak tutun.

• Herkesi memnun etmek zorunda olmadığınızı unutmayın.

• Kendinize değer verin ve başarılı olduğunuzda kendinizi ödüllendirin.

• Uzman bir psikologdan terapi desteği almayı değerlendirin.

Değersizlik Hissi ve Psikolojik Destek Almanın Önemi

İlişkide değersiz hissetmek çok yaygın bir sorun. Yukarıda da sözünü ettiğimiz gibi her insan zaman zaman kendini ilişkilerde veya evlilikte değersiz hissedebilir. Bu son derece normal bir durum. Önemli olan bu duygunun sizi esir almasıdır.

Kendini yalnız ve değersiz hissetmek sizi gerçek yaşamdan koparmaya başladıysa zaman geçirmeden uzman bir psikologdan destek alabilirsiniz.

Uzman Psikolog Fulya Tepret, mesleki deneyimi ve başarılı çalışmaları eşliğinde değersizlik hissi ile mücadelenizde size mükemmel bir uzman desteği sunuyor. Beylikdüzü'nde psikolojik destek arayanlar için Psikolog Fulya Tepret, hem geleneksel yüz yüze seanslar sunuyor hem de çağın gereksinimlerine uygun online terapi hizmeti veriyor. Kişinin tercihlerine ve ihtiyaçlarına göre esneklik sağlayan bu yaklaşım, ruh sağlığını önemseyen herkese destek sunmayı amaçlıyor.